Cubitaal tunnel syndroom

Wat is het cubitaal tunnel syndroom?

Het cubitaal tunnel syndroom wordt ook wel beklemming elleboogzenuw of beklemming van de nervus ulnaris genoemd. Bij het cubitaal tunnel syndroom ligt de ulnaris zenuw beklemd. Dit geeft pijn rond de elleboog en een doof gevoel en verminderde kracht in de vingers.

Ken je het gevoel van het ‘telefoonbotje’ wanneer je je elleboog hebt gestoten? Ongetwijfeld. Dit gevoel ontstaat doordat de elleboogzenuw wordt geraakt. Het geeft een korte maar felle pijnscheut die voelt als een elektrisch schokje, en die uitstraalt tot in de hand.

De ligging van de zenuw is heel oppervlakkig, vlak onder de huid. Hij wordt daar niet beschermd door een spierlaag of door botten. De elleboogzenuw spant op over het uitstekende bot van de bovenarm zodra je je elleboog buigt. Op precies die plek kan de elleboogzenuw ook beklemd raken. Dat wordt het cubitaal tunnelsyndroom genoemd.

De elleboogzenuw zendt impulsen naar de spieren in de onderarm en de hand. Deze impulsen zijn onder andere de zenuwsignalen die zorgen voor het gevoel in de pink, de ringvinger en het deel van de hand dat onder deze vingers ligt.

Gelukkig is een zenuwbeknelling in de elleboog een blessure die relatief eenvoudig te herstellen is. Je leest hier later meer over.

Bron: Isala

Symptomen cubitaal tunnel syndroom

De meeste mensen die last van het cubitaal tunnel syndroom hebben weten vaak niet hoe het gebeurd is of hoe ze hun elleboog hebben gestoten. Met andere woorden: mensen ervaren de aandoening meestal pas wanneer ze bijvoorbeeld zenuwpijn in de hand of arm beginnen te voelen.

Zoals eerder genoemd ontstaat de aandoening doordat de nervus ulnaris bekneld raakt. Dit kan voor vervelende symptomen zorgen.

De klachten kunnen sterk wisselen, maar dit zijn de meest voorkomende beknelde zenuw elleboog symptomen:


– Doof gevoel en tintelingen in de pink en ringvinger. Deze klachten komen en gaan, maar zullen vaker voorkomen als je elleboog gebogen is. Bijvoorbeeld als je aan het bellen bent.
– Pijn rond de elleboog en de onderarm, die kan uitstralen naar de ringvinger en pink
– Krachtvermindering van de kleine handspieren, waardoor het lastiger kan zijn om dingen op te pakken en het sluiten en spreiden van de vingers soms niet goed meer mogelijk is
– De handspieren kunnen dunner worden (atrofie) zodat de hand knokkelig wordt er er sleuven tussen de middenhandsbeentjes ontstaan
– Ook kun je merken dat de motorische controle van je hand minder is, waardoor het typen op een toetsenbord of pianospelen bijvoorbeeld moeizamer gaat.

De symptomen verergeren meestal wanneer je je elleboog buigt. Bovendien ervaren veel mensen pijn en irritatie als ze ‘s nachts in bed liggen. Een tip om pijn en irritatie te verminderen is om je hand buiten het bed te laten hangen.

Bron: Isala, Diakonessenhuis, NVVN

A woman gripping her forearm in pain

Wat veroorzaakt het cubitaal tunnel syndroom?

De nauwe tunnel waar de elleboogzenuw doorheen loopt is op zichzelf de belangrijkste oorzaak van het cubitaal tunnel syndroom. Alles wat de beschikbare ruimte verkleint en druk op de zenuw uitoefent, kan de symptomen uitlokken.

Aangezien het letsel vaak optreedt als gevolg van te veel druk en/of steun op de elleboog, wat leidt tot een overbelaste elleboog, zijn er een aantal werkgerelateerde oorzaken aan te wijzen.

Banen waarbij men veel met trillend gereedschap werkt, zoals (dril)boren, kunnen vaak de oorzaak zijn van de beknelde zenuw in de elleboog. Bij dergelijk werk wordt de elleboogzenuw gedurende lange tijd blootgesteld aan schokken. Dit betekent dat bijvoorbeeld timmerlieden en meubelmakers een verhoogd risico lopen op het cubitaal tunnel syndroom.

Bovendien kunnen herhaalde bewegingen in onnatuurlijke werkhoudingen ook tot een overbelaste elleboog leiden, en tot een belasting voor de nervus ulnaris. Dit is niet alleen een probleem voor mensen die veel handarbeid verrichten, maar ook voor kantoormedewerkers die dagelijks voor een beeldscherm zitten met de ellebogen rustend op een hard oppervlak. Repeterende bewegingen in een werkomgeving die niet ergonomisch is ingericht, kunnen na verloop van tijd tot een overbelaste elleboog en tot beschadiging van de elleboogzenuw leiden.

Daarnaast blijkt dat de druk op de zenuw ook kan ontstaan door de elleboog langdurig te buigen, waardoor de zenuw gerekt wordt. Dit kan bijvoorbeeld tijdens de slaap gebeuren. Het weefsel rond de elleboogzenuw en de zenuw zelf raken dan geïrriteerd. Hierdoor wordt de tunnel waar de zenuw doorheen loopt te nauw en ontstaat toegenomen druk op de zenuw.

Verder blijken eerdere botbreuken van de elleboog het risico op het cubitaal tunnel syndroom te vergroten. Ook spelen hormonale schommelingen een belangrijke rol in het ontstaan van een beknelde zenuw in de elleboog. Deze schommelingen gaan vaak gepaard met een ophoping van vocht in het lichaam. Vrouwen zijn extra kwetsbaar voor de aandoening, aangezien het risico op vochtopstapeling tijdens de zwangerschap toeneemt.

Bron: ANSR, Diakonessenhuis,Isala

A woman with her head in her hands while working in front of her laptop

Cubitaal tunnel syndroom behandeling

Een beklemming van de elleboogzenuw komt vaak voor en gaat meestal vanzelf over. Hoewel de aandoening op het eerste gezicht misschien niet zo ernstig lijkt, is het belangrijk om op tijd in actie te komen als je klachten hebt. De zenuw kan namelijk ingepland raken in de cubitale tunnel. Hoe langer de inklemming duurt, des te meer de zenuw onder druk komt te staan. Op den duur kan hij zelfs onherstelbaar beschadigd worden. Daarom is het goed om contact met je dokter op te nemen als je (veel) klachten hebt.

Als je klachten hebt is het van essentieel belang om je armen rust te geven en activiteiten te vermijden die de pijn uitlokken. Het advies is onder meer om het buigen van je elleboog te vermijden en niet op je elleboog te leunen. Ook kan het helpen om ‘s nachts een handdoek om je elleboog te wikkelen, waardoor het buigen in de elleboog wordt verhinderd. Tegen pijn en zwelling helpen ontstekingsremmende geneesmiddelen, zoals ibuprofen.

Als het cubitaal tunnel syndroom veroorzaakt wordt of verergert door het gebruik van een muis, is het zinvol om te onderzoeken om over te stappen op een ergonomische muis, zoals de RollerMouse. Misschien kun je ook je toetsenbord eens onder de loep nemen, want de kanteling ervan kan bepalend zijn voor de belasting van je pols en vingers.

Bij een deel van de mensen treedt door het ontlasten van de overbelaste elleboog, of door het aanpassen van de werkzaamheden en de werkomgeving, verbetering op. Maar bij sommige mensen houden de klachten aan – of nemen ze zelfs in intensiteit toe. In dat geval kan de zenuw na enkele maanden operatief worden losgemaakt. Bij patiënten met meer uitgesproken en toenemende spierzwakte wordt vaak meteen gekozen voor een operatieve behandeling. Het doel van de operatie is om de zenuw meer ruimte te geven, zodat deze niet langer bekneld zit en dus niet meer aan druk wordt blootgesteld.

Bron: UZ Gent, Diakonessenhuis

A woman sitting in her home office talking on the phone taking notes

Oefeningen cubitaal tunnelsyndroom

Als je het cubitaal tunnel syndroom wilt voorkomen en beknelde zenuw elleboog symptomen wilt vermijden, zijn oefeningen helaas niet de oplossing. De aandoening ontstaat doordat de elleboogzenuw wordt blootgesteld aan stoten en slagen. Dit is niet weg te trainen. Daarom zullen oefeningen meestal worden gedaan na een operatie waarbij je je spieren opnieuw moet trainen. Het is dan belangrijk om in nauwe samenwerking met je arts of fysiotherapeut een programma uit te werken.

De belangrijkste dingen die je kunt doen om beknelde elleboogzenuw symptomen te vermijden of een verergering van bestaande klachten te voorkomen, zijn:
– Het buigen van je elleboog vermijden
– Stoten en slagen op de elleboog en onderarm vermijden
– Snelle, repetitieve bewegingen vermijden
– Krachtige bewegingen in lastige posities vermijden
– Het overstrekken van de elleboog vermijden
– Frequent gebruik van trillend gereedschap vermijden

Bron: Diakonessenhuis

woman exercising with a blue elastic band